Residence เทคนิคสร้างอาคารที่พักอาศัย ประหยัด คุ้มค่า
สถานการณ์โควิด-19 ระบาดหนักแบบนี้ หลายท่านที่แพลน สร้างบ้าน อาคาร ที่พักอาศัย หรือสำนักงานกันอยู่อาจจะต้องปรับแผน รัดเข็มขัดกันมากยิ่งขึ้นเพราะไม่รู้ว่าเศรษฐกิจจะกลับมาเดินหน้าวันไหน การสำรองเงินไว้ในสถานการณ์ฉุกเฉินนั้นสำคัญอย่างยิ่ง ฉะนั้นการจะลงทุนทำอะไรในช่วงนี้ความคุ้มค่า ต้องมาก่อน การเริ่มต้นสร้างต้องคิดแล้วคิดอีกว่าจะใช้พื้นที่อย่างไรให้คุ้มค่ามากที่สุด ซึ่งความคุ้มค่านี้ไม่ได้หมายถึงการสร้างให้ประหยัดที่สุดหรือมีราคาถูกที่สุด แต่คำนึงถึงประโยชน์ที่จะได้รับ ทั้งด้านประโยชน์ใช้สอยและความสวยงามที่คุ้มค่ากับพื้นที่ที่มีอยู่ รวมถึงการวางแผนใช้พื้นที่ให้มีประโยชน์เพิ่มขึ้น เช่น พื้นที่ใต้บันได พื้นที่ใต้พื้นบ้าน ที่เก็บของ ก็จะไม่เปลืองงบประมาณที่ต้องมาทำเพิ่มภายหลัง มาดูกัน Residence เทคนิคสร้างอาคารที่พักอาศัย ประหยัด คุ้มค่า
วางแผนงบประมาณก่อนสร้าง
งานก่อสร้างโครงการนึงไม่ได้มีเฉพาะค่าก่อสร้างตัวอาคารเท่านั้น ยังมีค่าใช้จ่ายอีกหลายอย่างซ่อนอยู่ บางอย่างตัดได้ บางอย่างตัดไม่ได้ มาดูกันว่าเราต้องเตรียมกระเป๋าให้หนากันแค่ไหน เพื่อจะได้ให้สมดุลกับงบประมาณ ประหยัดงบสัดส่วนค่าใช้จ่ายในการก่อสร้างบ้าน อาคารพาณิชน์ ทาวเฮาส์ อาคารสำนักงาน
- 66% งานก่อสร้างในส่วน งานโครงสร้าง สถาปัตยกรรม ไฟฟ้า และสุขาภิบาล
- 22% งานตกแต่งภายใน
- 4% งานตกแต่งสวน
- 5% ค่าออกแบบสถาปัตยกรรม วิศวกรรมโครงสร้าง วิศวกรรมไฟฟ้า และสุขาภิบาล
- 2% ค่าออกแบบตกแต่งภายใน
- 5% ค่าออกแบบสวน
- 5% งานยื่นขออนุญาตสร้างอาคาร งานขอน้ำ ไฟฟ้า เลขที่บ้าน
หมายเหตุ สัดส่วนนี้คิดจากบ้านราคา 5 ล้านบาท ตกแต่งภายใน 1.7 ล้านบาท และตกแต่งสวน 3 แสนบาท
ค่าใช้จ่ายที่คาดไม่ถึง
- ค่าถมที่ ปรับที่ดิน ในกรณีต้องปรับระดับที่ดินให้สูงขึ้น
- หน้าที่ดินไม่มีท่อระบายน้ำสาธารณะ จึงจำเป็นต้องวางท่อระบายน้ำต่อไปยังท่อระบายน้ำสาธารณะ
- หน้าที่ดินไม่มีเสาไฟฟ้า หรือมีเสาไฟฟ้า แต่กำลังไฟไม่เพียงพอ จำเป็นต้องขอขยายเพิ่มจากการไฟฟ้า
- ก่อนออกแบบบ้าน ควรรังวัดที่ดินจริงเพื่อตรวจสอบให้ตรงกับโฉนด โดยติดต่อสำนักงานเขตที่ดิน
- วัสดุก่อสร้างมักมีการปรับราคาอยู่เสมอ ซึ่งอาจทำให้งบประมาณบานปลาย โดยตรวจสอบได้จากราคากลาง
วางผังบริเวณบ้านอย่างไร ไม่เปลืองที่
การวางผังบริเวณบ้านเป็นการวางแผนการใช้ที่ดิน เพื่อกำหนดตำแหน่งสิ่งก่อสร้าง เส้นทางสัญจร ทางเข้าทางออก ระดับความสูงพื้นดิน การระบายน้ำ ความสัมพันธ์กับแนวเขตรอบที่ดิน การออกแบบผังบริเวณจึงเป็นจุดเริ่มต้นของการบริหารการใช้พื้นที่ให้คุ้มค่า โดยมีสิ่งที่ต้องคำนึงถึง เช่น กฎหมาย ทิศทางแดดลม พื้นที่ข้างเคียง และความต้องการใช้สอยพื้นที่ของเจ้าของบ้าน มาดูกันว่าวางตำแหน่งตรงไหนให้ได้ประโยชน์
สร้างบ้านชิดด้านไหนดีที่สุด มีหลายตัวอย่าง (ตัวอย่างนี้ไม่ใช่ข้อสรุป เนื่องจากแต่ละกรณีมีปัจจัยแตกต่างกัน) เช่น หากข้างบ้านเป็นตึกสูง มีความพลุกพล่าน ไม่น่ามอง แนะนำให้ทำบ้านชิดด้านนั้นและวางแปลนให้เป็นส่วนบริการ ที่จอดรถ หรือโถงบันได เพื่อบล็อกมุมมอง และสร้างความเป็นส่วนตัวให้ในบริเวณบ้าน
- วางบ้านชิดที่ดินด้านที่โดนแดดแรงคือด้านทิศตะวันตกและทิศใต้ เพื่อให้เหลือที่ว่างด้านทิศตะวันออกและทิศเหนือซึ่งโดนแดดน้อย แล้ววางแปลนด้านนี้เป็นส่วนพักผ่อนที่ต้องการมุมมองที่ดี
- สร้างบ้านชิดด้านหน้าบล็อกความวุ่นวายจากถนนสร้างพื้นที่เปิดโล่งและเป็นส่วนตัวไว้หลังบ้าน
- สร้างบ้านชิดด้านหลังจะเห็นตัวบ้านชัดเจนเหมาะกับบ้านที่อยู่ในสภาพแวดล้อมที่ดี แต่กรณีนี้จะต้องทำถนนตามเข้าไปด้วย ซึ่งต้องใช้งบประมาณและเสียพื้นที่จัดสวน
- โดนล้อมด้วยตึกหรือต้องการความเป็นส่วนตัวสูงทำได้ด้วยการสร้างขอบเขตโดยรอบ จึงนิยมสร้างบ้านเกือบทุกด้านให้ชิดขอบเขตที่ดินมากที่สุด โดยทำผนังทึบรอบบ้าน เพื่อให้เหลือพื้นที่สำหรับเปิดคอร์ตในบ้านที่เป็นส่วนตัว
- สร้างบ้านชิดด้านซ้ายหรือด้านขวาเพื่อเหลือที่ว่างอีกด้านที่เข้าถึงจากถนนหน้าบ้านได้ง่าย เหมาะกับการวางแผนต่อเติมในอนาคต
พื้นที่ว่างที่เหลือ สิ่งที่เราต้องการจริงๆ จากการว่าจะสร้างบ้านตรงไหนคือ เราจะมีพื้นที่ว่างเหลือตรงไหน และใช้ประโยชน์จากที่ว่างได้อย่างไร เช่น ใช้ที่ว่างปลูกต้นไม้เพื่อบังแดด หรือเว้นที่ว่างไว้เผื่อการต่อขยายในอนาคต ทั้งนี้ตามกฎหมายอาคารอาศัยต้องมีพื้นที่ว่างที่ไม่มีสิ่งปกคลุมไม่ต่ำกว่า 30 เปอร์เซ็นต์
สร้างบ้านชิดแนวเขตเลยได้ไหม จะได้ไม่เปลืองที่
การสร้างชิดเขตที่ดินได้มีกรณีเดียว คือ ถ้าอาคารสูงไม่เกิน 15 เมตร เป็นผนังทึบ และเจ้าของที่ดินข้างเคียงยินยอมเป็นลายลักษณ์อักษร สำหรับอาคารสูงไม่เกิน 15 เมตร ระยะห่างจากเขตที่ดินน้อยที่สุดที่สร้างได้คือ 50 เซนติเมตร โดยต้องทำเป็นผนังทึบเท่านั้น
ที่ดินแคบยาวควรวางผังอย่างไร
ที่ดินที่มีลักษณะแคบยาวมักมีปัญหาเรื่องการเข้าถึงพื้นที่ด้านใน และการเชื่อมต่อพื้นที่ของปลายสองด้านที่ไกลกัน หลักการแก้ไขคือ การกำหนดเส้นทางสัญจรแนวนอนให้สั้น เป็นแนวตรงเพื่อลดระยะทางการเดิม และให้ทางสัญจรแนวตั้งอยู่กลางอาคาร เพื่อเข้าถึงพื้นที่ทั้งสองด้านได้ง่ายและไม่ไกลเกินไป
เส้นทางสัญจร เช่น ทางเดิน โถงบันได ถนน เป็นพื้นที่ที่ใช้งานเป็นครั้งคราว มีทั้งส่วนที่รวมเป็นส่วนเดียวกับพื้นที่ห้อง และเป็นเส้นทางสัญจรเฉพาะ ดังนั้นหากมีการทำเส้นทางสัญจรมากก็จะสิ้นเปลืองพื้นที่ใช้งานและงบประมาณไปด้วย
พื้นที่ว่างริมรั้ว 0.5-1 เมตรทำอะไรดี เห็นแล้วเสียดาย
พื้นที่ว่างรอบบ้านตามที่กฎหมายกำหนดให้เว้นอย่างน้อย 50 เซนติเมตร หรือ 1 เมตร ตามแต่ละกรณีนั้นมีประโยชน์หลายอย่าง เช่น ให้ช่างเข้าไปทำงานระหว่างก่อสร้างได้ ป้องกันสิ่งของตกลงไปข้างบ้าน ป้องกันการลามไฟเมื่อเกิดเพลิงไหม้ เป็นช่องทางให้คนหนีเพลิงไหม้ได้ เป็นทางระบายน้ำ เป็นพื้นที่ให้เข้าไปซ่อมบำรุงอาคารได้ จึงไม่ใช่พื้นที่เปล่าประโยชน์ และเป็นเหตุผลที่ไม่ควรสร้างอะไรปิดกั้นหรือต่อเติมจนชิดรั้ว โดยเฉพาะบ้านที่เริ่มเก่ามักต้องเข้าไปซ่อมแซมกันเกือบทุกปี และก็เพื่อความปลอดภัยของคนในบ้านเอง
ออกแบบตัวบ้านให้มีฟังก์ชัน 2 in 1
หากบ้านมีพื้นที่จำกัดหรือต้องการกระชับพื้นที่บ้าน การออกแบบตัวบ้านให้มีฟังก์ชันหลากหลาย และเป็นส่วนเดียวกับตัวบ้าน ก็จะช่วยประหยัดพื้นที่และลดงบประมาณเมื่อเทียบกับการมาทำเพิ่มเติมภายหลัง มาดูไอเดียการออกแบบฟังก์ชัน 2 in 1 กัน
- ผนังบังแดด+ที่เก็บของทำผนังให้เป็นตู้หรือชั้นเก็บของไปในตัว ด้วยการทำพื้นและก่อผนังยื่นออกไปตามความลึกตู้ที่ต้องการ ก็ช่วยประหยัดพื้นที่และโครงสร้างในการทำตู้ และผนังที่ยื่นยังช่วยบังแดดและลดความร้อนเข้าตัวบ้านได้ด้วย
- ราวกันตก+ที่นั่งทำราวกันตกพร้อมทำที่นั่งเป็นชิ้นเดียวกัน นอกจากใช้งานได้มากขึ้นยังประหยัดพื้นที่ด้วย
- พื้นยกระดับ+ที่นั่งทำพื้นต่างระดับ เช่น พื้นเฉลียง ให้สูง 40 – 45 เซนติเมตร ก็ใช้เป็นที่นั่งเอกเขนกได้
- ขั้นบันได+ที่เก็บของพื้นที่ใต้ขั้นบันไดซึ่งเป็นพื้นที่ว่าง สามารถทำเป็นที่เก็บของได้ โดยไม่ต้องทำโครงสร้างใหม่
สร้างขนาดห้องให้พอดี ไม่เปลืองงบ
การออกแบบขนาดพื้นที่ใช้งานให้พอเหมาะกับจำนวนคนก็จะใช้พื้นที่ได้คุ้มค่า ไม่ใหญ่หรือเล็กเกินไปและอยู่ในงบประมาณที่เหมาะสม โดยขอยกตัวอย่างการวางแปลนของห้อง 5 ห้องหลักๆ ในบ้าน
ภาพประกอบ :บ้านและสวน
แก้ปัญหาบ้านเล็กไม่ให้อึดอัด
แนวทางการออกแบบบ้านขนาดเล็กให้ดูกว้างไม่อึดอัดทำได้หลายวิธี เช่น
การออกแบบโถงโล่งแบบดับเบิลสเปซเชื่อมพื้นที่แนวตั้งระหว่างชั้น เพื่อให้ดูโล่ง เปิดให้แสงธรรมชาติส่องเข้ามาได้มากขึ้น และมีการระบายอากาศที่ดี ถ้าไม่สามารถทำโถงโล่งแบบดับเบิลสเปซได้ แนะนำให้เพิ่มความสูงฝ้าเพดาน โดยให้สูงอย่างน้อย 2.80 เมตร แต่ระวังอย่าให้สูงมากเกินไป เพราะจะต้องเดินขึ้นบันไดมากขึ้นเช่นกัน ทำช่องประตูหน้าต่างให้สูงถึงฝ้าเพดาน ช่วยให้พื้นที่มีความต่อเนื่องกัน ทั้งพื้นที่ระหว่างห้องและระหว่างภายนอกกับภายใน
วางแผนเผื่ออนาคต
ลองวางแผนการใช้พื้นที่บ้านและที่ดินใน 5 – 10 ปี ต่อไป เช่น การปรับเปลี่ยนฟังก์ชันของห้อง การจะมีสมาชิกเพิ่ม หรือการต่อเติมบ้าน เพื่อออกแบบบ้านและเตรียมโครงสร้างเผื่อไว้รองรับการปรับเปลี่ยน หรือใช้วัสดุที่รื้อได้ง่าย อาจวางแผนการก่อสร้างและใช้พื้นที่แบ่งเป็น 2-3 เฟส จะทำให้การออกแบบภาพรวมของบ้านอยู่ในทิศทางเดียวกัน และสามารถบริหารงบประมาณได้
ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ
ชาวบ้านธรรมดาๆ อย่างเราก็คงไม่รู้พื้นฐานทางด้านวิศวกรรม หรือการออกแบบมากนัก ว่าส่วนไหนควรจะเลือกใช้วัสดุอย่างไร หรือต้องแบ่งฟังก์ชันการใช้งานอย่างไรให้ถูกต้องตามหลักการ ดังนั้นการหาที่ปรึกษาที่ไว้ใจได้ก็เป็นเรื่องจำเป็น แม้ว่าอาจจะมีราคาที่ต้องจ่ายแต่คุณก็จะได้ตัวช่วยที่ดีสำหรับบ้านหลังใหม่ เพราะว่าพวกเขาจะสามารถให้คำแนะนำและช่วยควบคุมงบในการสร้างบ้านได้ตามที่ต้องการ
หากวางแผน ควบคุมงบประมาณอย่างดีแล้วรับรองว่าโครงการของท่านงบประมาณไม่บานปลาย และได้ใช้สอยพื้นที่อย่างคุ้มค่าแน่นอน นอกเหนือจากรายละเอียดเหล่านี้ยังต้องคำนึงถึงเรื่องของระบบสุขอนามัยที่จำเป็นอย่างยิ่งในยุคนี้ ไม่ว่าจะเป็นการทำความสะอาด การตรวจวัดอุณหภูมิในการผ่านเข้าออก หรือการทำสวนไว้ปลูกพืชผักในแนวตั้ง ผักปลอดสารพิษก็เป็นไอเดียในการเสริมให้ที่พักอาศัยของคุณจะเป็นสถานที่หลบภัยในยามวิกฤษ โรคระบาด แบบนี้ได้
