BIM (Building Information Modeling) คืออะไร ? มาตรฐานใหม่ของการออกแบบและก่อสร้าง

เทคโนโลยีได้เข้ามาเปลี่ยนแปลงแทบทุกอุตสาหกรรม และหนึ่งในวงการที่เห็นการเปลี่ยนแปลงอย่างชัดเจนที่สุดก็ คือ การออกแบบและก่อสร้าง จากเดิมที่ต้องพึ่งพาแบบ 2 มิติและการประสานงานที่ซับซ้อน วันนี้อุตสาหกรรมก่อสร้างกำลังก้าวเข้าสู่มาตรฐานใหม่ด้วย Building Information Modeling : BIM
BIM ไม่ใช่เพียงเครื่องมือสร้างโมเดลสามมิติของอาคาร แต่เป็นการเชื่อมโยง ข้อมูล กระบวนการออกแบบ โครงสร้าง และการจัดการโครงการ เข้าด้วยกันบนแพลตฟอร์มเดียว ทำให้สถาปนิก วิศวกร ผู้รับเหมา และเจ้าของโครงการสามารถทำงานร่วมกันได้อย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
การใช้ BIM ไม่เพียงช่วยลดความผิดพลาดในการ ออกแบบและก่อสร้าง แต่ยังช่วยให้การทำงานรวดเร็วขึ้น ประหยัดเวลาและต้นทุน พร้อมทั้งยกระดับมาตรฐานใหม่ให้กับวงการก่อสร้างยุคดิจิทัล

BIM (Building Information Modeling) คืออะไร สำคัญอย่างไรต่อการออกแบบและก่อสร้าง

Building Information Modeling (BIM) คือ กระบวนการสร้างแบบจำลองข้อมูลอาคารในรูปแบบดิจิทัล ที่ไม่ได้เป็นเพียงภาพ โมเดล 3 มิติ เพื่อการมองเห็นรูปร่างอาคารเท่านั้น แต่ยังรวมถึงการเก็บข้อมูลที่สำคัญของโครงการทั้งหมด ไม่ว่าจะเป็น วัสดุที่ใช้ โครงสร้างทางวิศวกรรม ระบบงานภายใน ไปจนถึงวงจรชีวิตของอาคาร ตั้งแต่เริ่มออกแบบ ก่อสร้าง การใช้งานจริง ไปจนถึงการบำรุงรักษาในอนาคต การทำงานด้วย BIM จึงเป็นการเชื่อมโยงทั้ง “ข้อมูล” และ “การออกแบบ” เข้าด้วยกันอย่างครบถ้วน ทำให้สถาปนิก วิศวกร ผู้รับเหมา และเจ้าของโครงการสามารถร่วมงานกันได้อย่างแม่นยำ มีประสิทธิภาพ และลดความผิดพลาดในทุกขั้นตอนของการทำงาน

ประโยชน์ของการใช้ BIM ในงานออกแบบ ก่อสร้างอาคาร

1. การทำงานร่วมกันอย่างมีประสิทธิภาพ

BIM ทำหน้าที่เป็นศูนย์กลางข้อมูลที่ทุกฝ่ายสามารถเข้าถึงได้ ช่วยส่งเสริมการสื่อสารที่ชัดเจนระหว่างผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในโครงการ ความโปร่งใสนี้ช่วยลดความเสี่ยงของข้อผิดพลาดจากความเข้าใจไม่ตรงกัน

2. การประมาณต้นทุนที่แม่นยำ

ด้วยการแสดงภาพโครงการล่วงหน้า BIM ช่วยให้ผู้รับเหมาสามารถคำนวณต้นทุนและประเมินราคาได้อย่างแม่นยำยิ่งขึ้น มีประโยชน์อย่างมากต่อการประมูลและการวางแผนงบประมาณ

3. ลดปัญหาที่อาจเกิดขึ้นระหว่างการก่อสร้าง

โมเดล 3 มิติของ BIM ช่วยให้ทีมงานสามารถตรวจพบปัญหาที่อาจเกิดขึ้นได้ตั้งแต่ขั้นตอนออกแบบ ลดโอกาสการหยุดชะงักและความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นในระหว่างการก่อสร้างจริง

4. ความยั่งยืนและประสิทธิภาพด้านพลังงาน

BIM สามารถใช้ในการจำลองพลังงานและประเมินประสิทธิภาพของอาคาร ทำให้ผู้ออกแบบเลือกแนวทางที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ประหยัดพลังงาน และคุ้มค่าต่อการลงทุนในระยะยาว

ทำไม BIM ไม่ใช่แค่ “ทางเลือก” แต่เป็น “ความจำเป็น”

ปัจจุบันโครงการก่อสร้างขนาดใหญ่ ทั้งโรงงาน คลังสินค้า อาคารสำนักงาน ไปจนถึงโครงการโครงสร้างพื้นฐานระดับประเทศ ล้วนหันมาใช้ BIM เป็นมาตรฐาน เพราะช่วยให้สามารถควบคุมคุณภาพงานได้ตั้งแต่ขั้นตอนการออกแบบ ลดข้อผิดพลาดที่อาจเกิดขึ้นในระหว่างก่อสร้าง และสร้างความมั่นใจให้กับเจ้าของโครงการว่าผลงานที่เสร็จสมบูรณ์จะเป็นไปตามแผนที่กำหนดไว้

อุตสาหกรรมก่อสร้างกำลังเผชิญความท้าทายด้านความซับซ้อนของงาน ความต้องการด้านความรวดเร็ว และข้อกำหนดด้านความยั่งยืน ทำให้ BIM กลายเป็นเทคโนโลยีที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ หลายประเทศเริ่มออกข้อกำหนดให้โครงการภาครัฐต้องใช้ BIM ในการออกแบบและก่อสร้าง ขณะที่บริษัทเอกชนเองก็เริ่มบังคับใช้ BIM เพื่อยกระดับมาตรฐานงานให้ทัดเทียมระดับสากล

จากเดิมที่ BIM ถูกมองว่าเป็นเพียงเครื่องมือเสริมในการทำงาน ปัจจุบัน BIM กลายเป็น หัวใจหลักของกระบวนการออกแบบและก่อสร้าง การไม่ใช้ BIM เท่ากับเพิ่มความเสี่ยงต่อการสื่อสารผิดพลาด งบประมาณบานปลาย และคุณภาพงานที่ไม่เป็นไปตามมาตรฐาน ดังนั้นสำหรับโครงการยุคใหม่ BIM จึงไม่ใช่แค่ “ตัวเลือก” แต่เป็น “ข้อกำหนดสำคัญ” ที่จะกำหนดความสำเร็จของโครงการ

รายงานจาก UN Department of Economic and Social Affairs คาดการณ์ว่า ภายในปี 2060 โลกจะต้องสร้างพื้นที่ก่อสร้างใหม่มากกว่า 230,000 ล้านตารางเมตร เทียบเท่ากับการสร้างมหานครปารีสใหม่ทุกสัปดาห์ หรือมหานครนิวยอร์กใหม่ทุก ๆ 34 วัน ความต้องการมหาศาลนี้ผลักดันให้อุตสาหกรรมก่อสร้างต้องหันมาใช้เทคโนโลยีดิจิทัลเพื่อจัดการความซับซ้อนของโครงการ และหนึ่งในเครื่องมือที่ตอบโจทย์ที่สุดก็คือ BIM (Building Information Modeling)

European Architectural Barometer Q2 2021 report (USP Market Research)

รายงานจากยุโรปและอุตสาหกรรมสถาปัตยกรรมยังยืนยันว่า BIM ได้กลายเป็นมาตรฐานที่ใช้ในประเทศพัฒนาแล้วส่วนใหญ่ และแนวโน้มจะขยายสู่ทั่วโลก

BIM (Building Information Modeling) ไม่ได้เป็นเพียงเครื่องมือออกแบบอาคาร 3 มิติ แต่เป็น มาตรฐานใหม่ของวงการก่อสร้าง ที่ช่วยให้ทุกฝ่ายทำงานร่วมกันอย่างมีประสิทธิภาพ ลดความผิดพลาด ควบคุมงบประมาณ และรองรับการเติบโตของอุตสาหกรรมก่อสร้างที่มีความซับซ้อนมากขึ้นเรื่อย ๆ จากสถิติระดับโลกที่สะท้อนความต้องการด้านพื้นที่ก่อสร้างมหาศาล BIM จึงไม่ใช่แค่ “ทางเลือก” แต่คือ หัวใจสำคัญของการออกแบบและก่อสร้าง

แหล่งที่มา (References) :

BIMspaces – BIM คืออะไร สำคัญอย่างไรต่อการออกแบบก่อสร้าง
BIMobject – What is BIM?